
མགོན་པོ་རྡོ་རྗེ། རྩོམ་སྒྲིག་གཙོ་འཛིན།
ད་རིས་ སྤྱི་ཟླ་ ༥ པའི་ཚེས་ ༢ ལུ་ མི་དབང་འབྲུག་རྒྱལ་གསུམ་པ་ དཔལ་འཇིགས་མེད་རྡོ་རྗེ་དབང་ཕྱུག་མཆོག་གི་ འཁྲུངས་སྐར་དུས་སྟོན་ བརྩི་སྲུང་དང་འབྲེལ་ཏེ་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་ སློབ་དཔོན་གྱི་ཉིནམ་སྦེ་ བརྩི་སྲུང་ཞུ་བའི་ དགའ་སྟོན་རྟེན་འབྲེལ་འདི་ཁར་ རྒྱལ་སྤྱི་གསར་ཤོག་གི་ཧོངས་ལས་ བཀྲ་ཤིས་བདེ་ལེགས་ཀྱི་ མེ་ཏོག་ཕུལ་ནི་དང་གཅིག་ཁར་ བཀྲིན་རྗེས་དྲན་གྱི་དོན་ལས་ མི་དབང་འཇིགས་མེད་རྡོ་རྗེ་དབང་ཕྱུག་མཆོག་གི་ མཛད་རྣམ་མདོར་བསྡུས་ཅིག་ ཞུ་ནི་ཨིན།
དེ་ཡང་ རྗེ་བཙུན་འཇམ་དཔལ་དབྱངས་ཀྱི་རྣམ་སྤྲུལ་ མི་དབང་འཇིགས་མེད་རྡོ་རྗེ་དབང་ཕྱུག་མཆོག་ འབྲུག་གི་རྒྱལ་རབས་གཉིས་པ་ མི་དབང་འཇིགས་མེད་དབང་ཕྱུག་མཆོག་དང་ མི་དབང་རྒྱལ་བཙུན་ ཨ་ཞེ་ཕུན་ཚོགས་ཆོས་སྒྲོན་མཆོག་གི་སྲས་ལུ་ རབ་བྱུང་ ༡༦ པའི་ ས་འབྲུག་ཟླཝ་ ༣ པའི་ཚེས་ ༡༣ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༢༨ སྤྱི་ཟླ་ ༥ པའི་ཚེས་ ༢ ལུ་ ཀྲོང་གསར་ཁྲུས་སྤང་གི་ཕོ་བྲང་ནང་ མཚན་ལྟས་བཟང་པོ་དང་བཅསཔ་སྦེ་ སྐུ་འཁྲུངས་ཡོདཔ་ལས་ རྒྱབ་ཁབ་ནང་ བདུན་ཕྲག་ ༡ གི་རིང་ལུ་ འཁྲུངས་སྟོན་ཚུ་ཡང་ རྒྱས་ཤིང་རྒྱསཔ་སྦེ་ མཛད་གནང་ནུག།
དེ་སྦེ་ རྗེ་བཙུན་འཇམ་དཔལ་དབྱངས་ཀྱི་ རྣམ་སྤྲུལ་འཁྲུལ་མེད་ཨིན་པའི་ རྒྱུ་མཚན་དེ་ རྒྱལ་རབས་ཚུ་ནང་ ག་ཏེ་ཡང་ བཀོད་དེ་མེད་རུང་ མི་རྒན་ཤོས་ཚུ་གིས་ ཁ་རྒྱུན་ལས་ བཤད་དོ་བཟུམ་འབད་བ་ཅིན་ མི་དབང་རྒྱལ་སྲས་མཆོག་ འགོ་དང་པ་ ཡར་བཞེངས་པའི་སྐབས་ལུ་ རང་བཞིན་ལྷུན་གྱིས་གྲུབ་པའི་ ཕྱག་གྲི་ཅིག་ ཕྱག་མཁར་བཙུགས་ཏེ་ བཞེངས་ཡི་ཟེར་ཨིནམ་ད་ ཕྱག་གྲི་དེ་ རྗེ་བཙུན་འཇམ་དཔལ་དབྱངས་ཀྱི་ རལ་གྲི་ལུ་ ངོས་འཛིན་ཐོག་ལས་ ད་རེས་ནངས་པ་ ཀྲོང་གསར་རྫོང་གི་ མགོན་ཁང་ནང་ མི་མང་ག་ར་གིས་ མཇལ་ཡུལ་ལུ་ཡོདཔ་མ་ཚད་ མི་དབང་རྒྱལ་སྲས་མཆོག་ སྐུ་ན་ཆུང་ཀུའི་བསྒང་ལས་རང་ གཞན་དང་མ་འདྲ་བའི་ ཐུགས་རིག་མཁས་དྲགས་ཨིན་པའི་ ལོ་རྒྱུས་ཚུ་ཡང་ བཤདཔ་ཨིན་པས།
མི་དབང་མཆོག་ ཐུགས་རིག་མཁས་དྲགས་ཨིན་པའི་ རྒྱུ་མཚན་དེ་ཡང་ ཕྱི་ནང་གི་ སྐུ་ཡོན་བཞེས་པའི་སྐབས་ལུ་ བརྡ་སྟོན་ཙམ་ཅིག་གིས་ མཁྱེན་རྒྱ་ཆེ་བའི་ཁར་ དེ་བསྒང་ རྩིས་ཁྲའི་རིགས་ག་ར་ མགྲོན་གཉེར་གྱིས་ སྙན་འབུལ་ཞུ་དགོཔ་ལས་ མི་དབང་རྒྱལ་སྲས་མཆོག་ ཀྲོང་གསར་མགྲོན་གཉེར་གྱི་ གོ་གནས་བཞེས་ཏེ་ བཞུགས་པའི་སྐབས་ལུ་ ཡབ་རྗེ་ཆོས་རྒྱལ་དམ་པར་ རྩིས་ཁྲ་ཚུ་ཞུཝ་ད་ ཟིན་བྲིས་ཙམ་ཡང་མེད་པར་ ཐུགས་འཆར་ལས་ གོ་རིམ་བཞིན་དུ་ ཞུ་ཚུགས་ཟེར་ ཧེ་མར་ ཕྱག་ཞུ་སྡོད་མི་ཚུ་གི་ ཁ་རྒྱུན་ལས་ གོ་ཐོས་བྱུང་ཡི།
སྐུ་ཡོན་གསན་སྦྱངས།
ག་དེ་སྦེ་ཨིན་རུང་ མི་དབང་རྒྱལ་སྲས་མཆོག་ སྐུ་ན་ཆུང་ཀུ་ལས་ར་ དག་ཡིག་དང་ རྒྱལ་སྲས་ལག་ལེན་ བཤེས་སྤྲིངས་ རྒྱལ་པོའི་ལུགས་ཀྱི་ བསྟན་བཅོས་ཚུ་གིས་གཙོས་པའི་ ཨིང་ལིཤ་དང་ ཧིན་དྷིའི་སྐད་ཡིག་ཚུ་ལུ་ གསན་སྦྱངས་མཛད་པའི་ཁར་ རྒྱ་གར་ཀ་ལི་ཕུ་དང་ ཕྱི་གླིང་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ ཨིང་ལེན་ཚུ་ལུ་ཡང་ ཕྱག་དཔེ་གཟིགས་པར་བྱོན་ཏེ་ ཕྱི་་གླིང་པའི་སྐད་ཡིག་ ཨིང་ལིཤ་ལུ་ གསན་སྦྱངས་མཛད་གནང་ནུག།
དེ་ལས་ དགུང་ལོ་ ༡༤ ལས་ ཡབ་རྗེ་དམ་པའི་སྒོ་ཁར་ སྒར་ལྟོ་དམངས་དང་ དབྱེ་བ་མེད་པར་ སྒྲིག་རྒྱུག་གནང་ཡོདཔ་ད་ དགུང་ལོ་ ༡༥ ལས་ མི་དབང་ཡབ་རྗེ་དམ་པའི་ སྐུ་མདུན་ལུ་ འཆང་སྒར་པའི་ སྒྲིག་རྒྱུག་ཐོག་ལས་ དཔལ་ལྡན་འབྲུག་པའི་ སྒྲིག་ལམ་རྣམ་གཞག་དང་ རྒྱལ་སྲིད་འཛིན་སྐྱོང་སྤེལ་ ༣ ཚུ་ལུ་ གསན་གོམས་མཐར་ཕྱིན་མཛད་ནུག།
ཀྲོང་གསར་མགྲོན་གཉེར།
དགུང་ལོ་ ༡༨ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༤༥ རབ་བྱུང་ ༡༦ པའི་ ཤིང་བྱ་ལོར་ གཟའ་སྐར་དགེ་བའི་ཉིན་མར་ ཡབ་རྗེ་དམ་པ་ མི་དབང་འཇིགས་མེད་དབང་ཕྱུག་ཞབས་ལས་ གཞུང་འབྲེལ་གྱི་ ཆེས་མཐོའི་གོ་གནས་དང་པ་ ཀྲོང་གསར་མགྲོན་གཉེར་གྱི་ གོ་གནས་ཐོག་ལུ་ དཔོན་གཉིས་སྐལ་མའི་ ན་བཟའ་དམརཔོ་གནང་ཡོདཔ་ད་ དེ་བསྒང་ རྟེན་འབྲེལ་ཆེ་བར་དགོངས་ཏེ་ ཀྲོང་གསར་རྫོང་ནང་ལས་ ཁྲུས་སྤང་ཕོ་བྲང་ནང་ ཆིབས་གྲལ་བཙར་ཏེ་ བྱོན་ཞིནམ་ལས་ ཁྲུས་སྤང་ཕོ་བྲང་ནང་ བཞུགས་གྲལ་རྟེན་འབྲེལ་ཚུ་ མཛད་ཡོདཔ་ཨིན་པས།
ཨིན་རུང་ སྐུ་ཡོན་འཕྲོ་མཐུད་གཟིགས་ནི་གི་ ཐུགས་བཞེད་གནང་སྟེ་ རྒྱ་གར་ཀ་ལི་ཕུ་ སློབ་གྲྭའི་ནང་ བྱོན་ཞིནམ་ལས་ ཨིང་ལིཤ་འཕྲོ་མཐུད་ གཟིགས་གནང་ཡོདཔ་མ་ཚད་ ཕྱི་གླིང་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ ཨིང་ལེན་ལུ་ཡང་ སྐུ་ཡོན་ཧེང་བཀལ་གཟིགས་པར་ བྱོན་ཞིནམ་ལས་ དཀའ་སྤྱད་ཀྱི་ངང་ལུ་ ཕྱི་གླིང་པའི་སྐད་ཡིག་ ཨིང་ལིཤ་མཐར་ཕྱིན་མཛད་པའི་ཁར་ སློབ་གྲྭ་ངལ་གསོའི་སྐབས་ལུ་ མགྲོན་གཉེར་གྱི་ ཕྱག་ལཱ་མཛད་ནི་དང་ ཕྱག་དཔེ་གཟིགས་དགོཔ་ལ་སོགས་པའི་ གནད་ལུ་བརྟེན་ཏེ་ ཡུདཔ་ཐེངས་ཅིག་ཡང་ ཐུགས་སྤྲོའི་ངང་ལུ་ བཞུགས་ནི་མེདཔ་ཨིན་ཟེར་ མི་དབང་འབྲུག་རྒྱལ་གཉིས་པའི་ འབོད་སྒརཔ་ཚུ་གི་ ཁ་རྒྱུན་ལས་ གོ་ཐོས་བྱུང་ཡི།
སྤ་རོ་དཔོན་སློབ།
དགུང་ལོ་ ༢༣ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༥༠ ལྕགས་སྟག་ལོར་ འབྲུག་བརྒྱུད་འཛིན་གྱི་ མི་དབང་རྒྱལ་སྲས་མཆོག་ རིན་སྤུངས་དཔོན་སློབ་ཀྱི་ གོ་གནས་ལུ་ མངའ་གསོལ་མཛད་ཡོདཔ་ད་ དེ་བསྒང་ དགའ་སྟོན་རྟེན་འབྲེལ་ རྒྱ་ཆེར་མཛད་པའི་སྐོར་ལས་ རྒྱལ་རབས་ཚུ་དང་ ཡིག་ཆ་ཚུ་ནང་ མཐོང་རྒྱ་ཆུངམ་ལས་ བཀོད་ཐབས་མ་བྱུང་།
ཨིན་རུང་ དཔལ་འབྲུག་ཞིབ་འཇུག་ལྟེ་བ་གིས་ བརྩམས་སྒྲིག་འབད་མི་ རྟོགས་བརྗོད་ནང་ བཀོད་དོ་བཟུམ་འབད་བ་ཅིན་ སྤ་རོ་ལུ་ རིན་སྤུངས་རབ་སྡེའི་ བླ་སློབ་དང་ དཔོན་ཁག་ མི་སེར་གཙོ་ཅན་ཚུ་གིས་ སྔར་སྲོལ་ལམ་ལུགས་ མ་ཉམས་ཙམ་ཅིག་གི་ རྟེན་འབྲེལ་མདོར་བསྡུས་ཅིག་ བརྩི་སྲུང་མཛད་པའི་ ལོ་རྒྱུས་འདུག་ཟེར་ཨིན་པས།
རྒྱལ་བཙུན་བཀྲ་ཤིས་མངའ་གསོལ།
དགུང་ལོ་ ༢༤ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༥༡ ལུ་ ཆོས་བློན་བརྒྱུད་འཛིན་ གོང་གཟིམ་ཀ་ཇི་ཨོ་རྒྱན་རྡོ་རྗེའི་སྲས་ གོང་གཟིམ་བསོད་ནམས་སྟོབས་དང་ རཱ་ནི་ཆོས་དབྱིངས་དབང་མོའི་ སྲསམོ་ཆུང་ཤོས་ ཨ་ཞེ་སྐལ་བཟང་ཆོས་སྒྲོན་དབང་ཕྱུག་མཆོག་ རྒྱལ་པོའི་བཙུན་མོར་ ཁབ་ཏུ་བཞེས་པའི་ བཀྲ་ཤིས་མངའ་གསོལ་ ཕུན་སུམ་ཚོགས་ཏོག་ཏོ་སྦེ་མཛད་ནུག།
དེ་ཡང་ མི་དབང་རྒྱལ་བཙུན་ ཨ་ཞེ་ཕུན་ཚོགས་ཆོས་སྒྲོན་མཆོག་གིས་ ཆེད་དུ་མངགས་ཏེ་ བུམ་ཐང་ཐར་པ་གླིང་ལས་ ཆོས་བྲག་བླམ་ རིན་ཆེན་རྡོ་རྗེ་གིས་གཙོས་པའི་ དགེ་སློང་ཞལ་གྲངས་ ༡༠ དེ་ཅིག་དང་ རིན་སྤུངས་རབ་སྡེའི་ བླ་སློབ་དང་ དགེ་སློང་ཚུ་གིས་ སྤ་རོ་ཨོ་རྒྱན་དཔལ་རི་ཕོ་བྲང་ནང་ ག་ནི་བ་ ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ བཅའ་སྒྲིག་རྒྱས་པར་གནང་སྟེ་ བཀྲ་ཤིས་མངའ་གསོལ་ ཞུ་ཡོདཔ་ཨིན་པས།
མི་དབང་རྒྱལ་སྲས་ སྤ་རོ་དཔོན་སློབ་མཆོག་དང་ ལྷ་ལྕམ་མཆོག་ ཕོ་བྲང་གི་སྒོ་ཁར་ བགེགས་བསྐྲད་དང་བཅས་པའི་སྒོ་ལས་ ཕོ་བྲང་ནང་ དབུ་འཕངས་མཐོ་བའི་ གསེར་ཁྲི་གུ་ གདན་འདྲེན་ཞུ་བའི་ཤུལ་ལུ བཀྲ་ཤིས་རྫས་བརྒྱད་དང་ བཀྲ་ཤིས་རྟགས་བརྒྱད་ལ་སོགས་པའི་ སྐུ་གསུང་ཐུགས་རྟེན་ཚུ་ ཕུལ་ཐོག་ལས་ བཞུགས་གྲལ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ རྟེན་འབྲེལ་རིམ་པར་མཛད་ནུག།
དེ་ལས་ གླུ་གར་དང་ རྩེད་རིགས་ལ་སོགས་པའི་ དགའ་སྟོན་སྣ་ཚོགས་དང་ བཟའ་འཐུང་ལོངས་སྤྱོད་ཚུ་ཡང་ གང་ལ་གང་འདོད་གནང་སྟེ་ རྒྱལ་ཁབ་ཕྱི་ནང་གི་ སྐུ་མགྲོན་ཚུ་དང་ མི་སེར་ག་ར་ ཉིན་ཞག་ལེ་ཤ་ཅིག་གི་རིང་ལུ་ ཚིམས་པར་མཛད་ཡོདཔ་མ་ཚད་ དེ་བསྒང་ མི་དབང་ཡབ་རྗེ་མཆོག་གིས་ བུམ་ཐང་ལུ་ཡང་ དགའ་སྟོན་བརྩི་སྲུང་ མཛད་གནང་ཡི་ཟེར་ཨིན་པས།
མི་དབང་ཡབ་རྗེ་དམ་པའི་དགོངས་རྫོགས།
སྤྱི་ལོ་ ༡༩༥༢ རབ་བྱུང་ ༡༦ པའི་ ཆུ་འབྲུག་ཟླཝ་ ༡ པའི་ཚེས་ ༣༠ ལུ་ ཀུན་དགའ་རབ་བརྟན་ཕོ་བྲང་ནང་ མི་དབང་འཇིགས་མེད་དབང་ཕྱུག་མཆོག་ གློ་བུར་དུ་ དགོངས་པ་རྫོགས་ཡོདཔ་ད་ དེ་བསྒང་ མི་དབང་སྤ་རོ་དཔོན་སློབ་མཆོག་ ད་རུང་ཡང་ ཕྱི་རྒྱལ་ལུ་ ཕྱག་དཔེ་ཧེང་བཀལ་གཟིགས་པར་ བྱོན་པའི་གུ་ ལྷ་ལྕམ་ཨ་ཞེ་སྐལ་བཟང་ཆོས་སྒྲོན་དབང་ཕྱུག་མཆོག་ལུ་ སྐུ་འཁྲུངས་ནི་ཡོདཔ་ལས་ མི་དབང་རྒྱལ་བཙུན་ ཨ་ཞེ་ཕུན་ཚོགས་ཆོས་སྒྲོན་མཆོག་ཡང་ ཀ་ལི་ཕུ་ལུ་ ལྷ་ལྕམ་གྱི་ མཐའ་སྐྱོང་མཛད་པར་བྱོན་ཏེ་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་ མ་བཞུགསཔ་ཨིན་པས།
དེ་སྦེ་ ཡབ་རྗེ་དམ་པ་ དགོངས་པ་རྫོགས་པའི་ གནས་ཚུལ་སྙན་མ་ཐག་ཏུ་ མི་དབང་རྒྱལ་སྲས་མཆོག་ ཉི་ནུབ་སྦྱེལ་ཏེ་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་ བྱོན་ཞིནམ་ལས་ དགོངས་རྫོགས་རྒྱ་ཆེར་ བསྒྲུབས་གནང་པའི་ཁར་ བོད་འབྲུག་གི་ ལྷ་ཁང་རྩ་ཅན་ཡོད་ཚད་ལུ་ དཀར་མེ་སྟོང་མཆོད་དང་ བླ་སྤྲུལ་ཚུ་ལུ་ བསྔོ་རྟེན་ཚུ་ཡང་ ཕུལ་གནང་ཡོདཔ་ད་ སྤུངས་ཐིམ་གྲྭ་ཚང་ནང་ གསེར་ལྗང་བརྡུངས་ཀྱི་ མཎྜལ་དང་ མཆོད་རྟིང་ གོས་ཆེན་གྱི་འཆམ་བགོ་ སྒོམ་ཞྭ་ བེར་ལ་སོགས་པ་དང་ ནོར་རྒྱ་ཚམ་རུ་ཁག་ཚུ་ཡང་ ཕུལ་གནང་ནུག།
དེ་ལས་ མི་དབང་ཞིང་གཤེགས་མཆོག་གི་སྐུ་སྤུར་ བུམ་ཐང་སྐུ་རྗེས་ལུ་ གདན་འདྲེན་ཞུ་སྟེ་ རང་ཟླ་ ༥ པའི་ཚེས་ ༢༥ ལུ་ ལྷ་ལུང་གསུང་སྤྲུལ་ ངག་དབང་ཆོས་ཀྱི་རྒྱལ་མཚན་དང་ གཞུང་དགེ་འདུན་གྲྭ་ཚང་གི་ རྗེ་མཁན་ཁྲི་རབས་ ༦༡ པ་ བསམ་གཏན་རྒྱ་མཚོ་མཆོག་གིས་ དབུ་གཙོས་པའི་ བླ་སྤྲུལ་དང་ གྲྭ་ཚང་དང་ དགོན་སྡེ་ཁག་གི་ བླམ་དང་ སློབ་དཔོན་ དགེ་འདུན་འདུས་པ་ཚུ་གིས་ སྤུར་ཁང་གི་ཕྱོགས་བཞི་ལས་ གསུང་ཆོག་གནང་ཐོག་ལུ་ སྤུར་སྦྱངས་མཛདཡོདཔ་ཨིན་པས།
རྒྱལ་རབས་གསུམ་པའི་ གསེར་ཁྲིར་མངའ་གསོལ།
མི་དབང་འཇིགས་མེད་རྡོ་རྗེ་དབང་ཕྱུག་མཆོག་ དགུང་ལོ་ ༢༥ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༥༢ རབ་བྱུང་ ༡༦ པའི་ ཆུ་འབྲུག་ཟླཝ་ ༨ པའི་ཚེས་ ༡༩ ལུ་ གཟའ་སྐར་དགེ་བའི་ཉིན་མར་ སྤུངས་ཐང་བདེ་བ་ཆེན་པོའི་ཕོ་བྲང་ནང་ བཞུགས་གྲལ་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་བཅས་པའི་སྒོ་ལས་ འབྲུག་བརྒྱུད་འཛིན་གྱི་ རྒྱལ་རབས་གསུམ་པའི་གསེར་ཁྲིར་ མངའ་གསོལ་ཞུ་བའི་ རྟེན་འབྲེལ་མདོར་བསྡུས་ཅིག་ མཛད་གནང་སྟེ་ དེ་ཚེ་ར་ སྤ་རོ་ཁ་ཐུག་ལུ་ ཆིབས་བསྐྱོད་གནང་པའི་ཞོར་ཁར་ ཐིམ་ཕུ་ལུ་ ཕོ་བྲང་རྐྱབ་གནང་ནིའི་དོན་ལས་ ས་གཞི་གཟིགས་པར་ བྱོན་ཡོདཔ་བཞིད་དུ་ དེ་བསྒང་ དཀར་ཞིང་ནང་ཟེར་ སླབ་སྲོལ་ཡོད་མི་ བདེ་ཆེན་ཆོས་གླིང་ལུ་ ཕོ་བྲང་རྐྱབ་གནང་ནི་སྦེ་ ཐུགས་ཐག་བཅད་གནང་ནུག།
སྤྱི་ལོ་ ༡༩༥༢ ཆུ་འབྲུག་ཟླཝ་ ༩ པའི་ཚེས་ ༩ ལུ་ གཟའ་སྐར་དགེ་བའི་ཉིན་མར་ སྤ་རོ་ལུ་ དགའ་སྟོན་རྟེན་འབྲེལ་རྒྱས་པ་ མཛད་གནང་པའི་སྐབས་ལུ་ སྤུངས་ཐིམ་དགེ་འདུན་གྲྭ་ཚང་ལས་ སྐྱབས་རྗེ་རྗེ་མཁན་མཆོག་གིས་ དབུ་གཙོས་པའི་ སློབ་དཔོན་བཞི་དང་ ཆོས་སྡེ་ཁག་གི་བླ་སློབ་ རྫོང་གཞི་ཁག་གི་རྫོང་དཔོན་དང་ གཞན་ཡང་ རྒྱ་གར་གཞུང་གི་སྐུ་ཚབ་ བི་ཀེ་ཀ་པུར་དང་ འབྲས་ལྗོངས་ཀྱི་རྒྱལ་སྲས་ དཔལ་ལྡན་དོན་གྲུབ་རྣམ་རྒྱལ་ལ་སོགས་པ་ ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་ སྐུ་མགྲོན་ལེ་ཤ་ཅིག་ བཟའ་བཏུང་ལོངས་སྤྱོད་དང་ ཟློས་གར་ལ་སོགས་པའི་ སྤྲོ་སྟོན་ལས་རིམ་སྣ་ཚོགས་ཀྱིས་ ཚིམས་པར་མཛད་གནང་ཡོདཔ་ཨིན་པས།
དེ་བཟུམ་མའི་ དགའ་སྟོན་རྟེན་འབྲེལ་ཚུ་ ཕུན་སུམ་ཚོགས་ཏོག་ཏོ་སྦེ་ མཛད་གནང་པའི་ཤུལ་ལུ་ མི་དབང་རྒྱལ་བཙུན་ ཨ་ཞེ་སྐལ་བཟང་ཆོས་སྒྲོན་དབང་ཕྱུག་མཆོག་དང་ མི་དབང་རྒྱལ་ཡུམ་ ཨ་ཞེ་ཕུན་ཚོགས་ཆོས་སྒྲོན་མཆོག་ སྨན་བཅོས་ཐུན་རྐྱེན་གྱི་དོན་ལས་ ཀ་ལི་ཕུ་ལུ་ ཆིབས་བསྐྱོད་གནང་སྟེ་ ཧཱ་ལུ་ཕེབས་ད་ སྐུ་མངལ་ནང་ ཟླ་ངོ་ ༨ ལངས་མི་ ལྷ་སྲས་མཆོག་ སྐྱེ་འགྲོའི་བསོད་ནམས་ཀྱིས་ མ་ཐེག་པར་ སྤང་གི་མེ་ཏོག་ ཡལ་དོ་བཟུམ་མའི་ མངལ་ཤོར་བྱུངམ་ལས་ ལྷ་སྲས་དམ་པའི་ སྐུ་ཕུང་དེ་ སྤ་ལོ་ལུ་ གདན་འདྲེན་ཞུ་ཡོད་རུང་ མི་དབང་རྒྱལ་བཙུན་མཆོག་ སྙུང་གཞི་མ་དྭངས་ནི་དེ་གིས་ མི་དབང་རྒྱལ་ཡུམ་དང་བཅས་པ་ ཧཱ་ལས་འཕྲང་སྟེ་ ཀ་ལི་ཕུ་ལུ་བྱོན་ནུག།
རྒྱལ་ས་སྤོ་བཤུད།
མི་དབང་ཡབ་མེས་རྣམ་ ༢ ཀྱིས་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་ བུམ་ཐང་དང་ ཀྲོང་གསར་ ༢ ལུ་ བཞུགས་ཐོག་ལས་ བསྐྱངས་གནང་ཡོད་རུང་ མི་དབང་འཇིགས་མེད་རྡོ་རྗེ་དབང་ཕྱུག་མཆོག་གིས་ ཧེ་མ་ སྡེ་སྲིད་རིམ་བྱོན་ཚུ་གིས་ དབྱར་གྱི་བཞུགས་གནས་མཛད་དེ་ བསྟན་སྲིད་བསྐྱངས་པའི་ འབྲུག་གི་རྒྱལ་ས་ ༢ པ་དང་ གཞུང་དགེ་འདུན་གྲྭ་ཚང་ལྟེ་བའི་ དབྱར་གྱི་བཞུགས་གནས་ཡང་ཨིནམ་ལས་ རྒྱལ་ཁབ་འདི་ ཆོས་སྲིད་ཟུང་འབྲེལ་ཐོག་ལུ་ བསྐྱངས་གནང་ནིའི་དོན་ལས་ བྱ་སྟབས་བདེ་བའི་ གནས་ལུ་གཟིགས་ཏེ་ ཐིམ་ཕུ་བཀྲ་ཤིས་རྫོང་ནང་ ལོག་སྟེ་ར་ སྤོ་བཤུད་ཀྱིས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༥༣ ཆུ་སྦྲུལ་ལོར་ བདེ་ཆེན་ཆོས་གླིང་གི་ ཕོ་བྲང་གསར་བཞེངས་མཛད་ནུག།
སྲས་སྲོས་འཁྲུངས་ཚུལ།
སྤྱི་ལོ་ ༡༩༥༣ ཆུ་སྦྲུལ་ལོར་ མི་དབང་རྒྱལ་སྲསམོ་སྦོམ་ཤོས་ ཨ་ཞེ་བསོད་ནམས་ཆོས་སྒྲོན་དབང་ཕྱུག་དང་། སྤྱི་ལོ་ ༡༩༥༤ ཤིང་རྟ་ལོར་ ཨ་ཞེ་བདེ་ཆེན་དབང་མི་དབང་ཕྱུག། སྤྱི་ལོ་ ༡༩༥༥ ཤིང་ལུག་ལོར་ བྱང་ཆུབ་སེམས་དཔའི་རྣམ་སྤྲུལ་ མི་དབང་རྒྱལ་སྲས་ འཇིགས་མེད་སེངྒེ་དབང་ཕྱུག། སྤྱི་ལོ་ ༡༩༥༩ ས་ཕག་ལོར་ ཨ་ཞེ་པདྨ་ལྷ་སྒྲོད་དབང་ཕྱུག། སྤྱི་ལོ་ ༡༩༦༡ ལུ་ རྒྱལ་སྲསམོ་ཆུང་ཤོས་ ཨ་ཞེ་སྐལ་བཟང་དབང་མོ་དབང་ཕྱུག་ཚུ་ རིམ་པ་བཞིན་དུ་ སྐུ་འཁྲུངས་ནུག།
ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལམ་ལུགས་བསྒྱུར་བཅོས།
ཧེ་མར་ རྒྱལ་པོའི་སྒོ་ཁར་ དྲུང་ཡིག་ ༥ དེ་ཅིག་གིས་ བཀའ་ཤོག་བྲིས་ནི་དང་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ འོང་འབབ་དང་ ཟད་རྩིས་བཏོན་ནི་ཚུ་མ་ཚད་ མི་སེར་ཚུ་ མ་འགྲིགས་པར་ རྒྱལ་པོའི་ཞབས་སར་ ཐུག་མི་ཚུ་གི་ བདེན་རྫུན་གྱི་ དབྱེ་དཔྱད་ཚུ་ཡང་ དྲུང་ཡིག་ཚུ་གིས་ ལག་ལེན་འཐབ་དོ་ཡོདཔ་ད་ དེ་བསྒང་ དུས་ཚོད་ཟེརཝ་མེད་པར་ དྲོ་པ་གཟིམ་ཅུང་གི་ སྒོ་བཏང་ཞིནམ་ལས་ ཕྱི་རོ་གཟིམ་ཅུང་གི་ སྒོ་མ་བསྡམས་ཚུན་གྱི་རིང་ལུ་ སྒོ་ཁར་སྡོད་དགོཔ་ཨིན་པས།
ཨིན་རུང་ མི་དབང་འཇིགས་མེད་རྡོ་རྗེ་དབང་ཕྱུག་མཆོག་ གསེར་ཁྲིར་ཕེབས་མ་ཐུག་ཏུ་ རྫོང་ཁག་ཚུ་ལས་ འོང་འབབ་དང་ ཟད་རྩིས་ཚུ་གི་རྩིས་ཁྲ་ རྒྱལ་པོའི་ཡིག་ཚང་ནང་ ཞུ་སྲོལ་ཡོད་མི་དེ་ བསྒྱུར་བཅོས་གནང་སྟེ་ རྒྱལ་རྩིས་ཁ་ལོ་བ་ཟེར་མི་ རྩིས་ཁང་ལྟེ་བ་ཅིག་ གཞི་བཙུགས་གནང་སྟེ་ རྩིས་ཁང་དེ་ནང་ གཞུང་ལས་ རྩིས་དཔོན་ཅིག་ བསྐོས་གནང་པའི་གུ་ གཞུང་གྲྭ་ཚང་དང་ མི་སེར་གྱི་ ཁ་ཐུག་ལས་ཡང་ སྐུ་ཚབ་རེ་ བསྐོ་བཞག་མཛད་གནང་ནུག།
རྒྱལ་པོའི་དྲུང་ཡིག་ཚུ་ཡང་ སྒོ་ཁར་སྡོད་མ་དགོ་པར་ རྒྱལ་པོའི་མགྲོན་གཉེར་གྱི་ འགོ་འདྲེན་ཐོག་ལུ་ རྒྱལ་པོའི་ཡིག་ཚང་ ལོགས་སུ་བཙུགས་གནང་སྟེ་ རྒྱལ་པོའི་བཀའ་དང་བསྟུན་པའི་ ལཱ་འབད་ནི་རྐྱངམ་ཅིག་ལས་ རྩོད་བཤེར་ཚུ་ཡང་ ཕྱེ་མ་དགོ་པར་ རྫོང་ཁག་རེར་ ཁྲིམས་དཔོན་རེ་ བསྐོ་བཞག་གནང་སྟེ་ རང་སོའི་རྫོང་ཁག་ནང་ རྩོད་བཤེར་ཚུ་ག་ར་ ཁྲིམས་དཔོན་ཚུ་གིས་ ཕྱེ་སྲོལ་ཡོདཔ་ཨིན་རུང་ དྲང་ཁྲིམས་མ་ཐོབ་པར་ ཁེ་རྒུད་མ་བཏུབ་པའི་ རིམ་པ་རེ་ ཤར་བ་ཅིན་ ནམ་རང་འབད་རུང་ མི་དབང་ཞབས་སར་ བཅར་ཆོགཔ་སྦེ་ མཛད་གནང་ཡོདཔ་ཨིན་པས།
རྒྱལ་ཡོངས་ཚོགས་འདུ་ཆེན་མོ།
ལོ་དེ་ནང་ར་ སྤུངས་ཐང་བདེ་བ་ཆེན་པོའི་ཕོ་བྲང་ནང་ རྒྱལ་ཡོངས་ཚོགས་འདུ་ཆེན་མོ་ གསར་གཏོད་མཛད་དེ་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ གནད་དོན་གལ་ཅན་རིགས་ གྲོས་ཐག་བཅད་ནི་གི་ དབང་ཚད་ག་ར་ ཚོགས་འདུ་ཆེན་མོར་ གནང་པ་ལུ་བརྟེན་ཏེ་ ཤུལ་ལས་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་ ལོ་ལྔའི་གོང་འཕེལ་འཆར་གཞི་ འགོ་བཙུགས་གནང་པའི་སྐབས་ལུ་ བྱ་སྟབས་མ་བདེཝ་ཐོན་ཏེ་ ཐུགས་དོགས་བྱུང་པའི་ ལོ་རྒྱུས་ཚུ་ཡང་ དཔལ་འབྲུག་ཞིབ་འཇུག་ལྟེ་བ་གིས་ བྲིས་རྩོམ་འབད་མི་ མི་དབང་འབྲུག་རྒྱལ་ ༣ པའི་ རྟོགས་བརྗོད་ནང་ ཁ་གསལ་བཀོད་དེ་འདུག།
ཧེ་མ་ སྡེ་སྲིད་རིམ་བྱོན་ཚུ་ལས་ འབྲུག་རྒྱལ་ ༢ པ་ཚུན་གྱི་ སྐུ་རིང་ལུ་ དགུང་ཞག་རྫོང་ནང་ར་ བཞུགས་མི་དེ་ གཙོ་བོ་ར་ ནང་འཁྲུག་ལ་སོགས་པའི་ སྲུང་སྐྱོབ་བཙན་ཐབས་ལུ་ཨིནམ་ད་ དེ་བསྒང་ རྫོང་གི་མ་སྒོ་སྲུང་མིའི་ འགོ་བདག་དེ་ སྒོ་ར་པ་ཟེར་ རང་གིས་ཐུགས་གཏད་ཚུགས་མི་ དཔོན་ཁག་ཅིག་ བསྐོ་བཞག་གནང་སྟེ་ སྒོ་ར་པ་དེ་གིས་ ཕྱི་རོ་གཟིམ་ཅུང་སྒོ་བསྡམས་པའི་ དུས་ཚོད་ལུ་ རྫོང་གི་མ་སྒོར་ ལྡེ་མིག་རྐྱབ་སྟེ་ ལྡེ་མིག་བུ་དེ་ རྒྱལ་པོའི་ཕྱག་ལུ་ ཕུལ་ཞིནམ་ལས་ དྲོ་པ་གཟིམ་ཅུང་སྒོ་བཏངམ་ད་ རྒྱལ་པོའི་ཕྱག་ལས་ཞུ་སྟེ་ རྫོང་སྒོ་ཕྱེ་ནི་གི་ ལམ་ལུགས་ཡོད་མི་ཚུ་ ཆ་མེད་མཛད་དེ་ རྫོང་གི་ཕྱི་ཁར་ ཕོ་བྲང་ནང་ བཞུགས་ནི་གི་ ལམ་སྲོལ་གསར་གཏོད་མཛད་ནུག།
བློ་གྲོས་ཚོགས་སྡེ།
མི་དབང་ཞབས་ལས་ བསྟན་སྲིད་གལ་ཅན་གྱི་རིགས་ བཀའ་མོལ་གནང་ས་ རྒྱལ་ཡོངས་ཚོགས་འདུ་ཆེན་མོ་ཡོད་རུང་ ཚོགས་འདུ་དེ་ ལོ་རེར་ལན་ཐེངས་ ༢ རེ་མ་གཏོགས་ འཚོགས་མ་ཚུགས་པའི་ དཀའ་ངལ་ལུ་བརྟེན་ཏེ་ གློ་བུར་དུ་ དགོས་གལ་ཆེ་བའི་ བཀའ་མོལ་གནང་དགོཔ་ བྱུང་པའི་སྐབས་ལུ་ ཕན་ནིའི་དོན་ལས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༦༥ རབ་བྱུང་ ༡༦ པའི་ ཤིང་སྦྲུལ་ལོར་ གཞུང་དགེ་འདུན་གྲྭ་ཚང་གི་ འཐུས་མི་དང་། རབ་སྡེའི་འཐུས་མི། དཔོན་ཁག་གི་འཐུས་མི། ཤར་ཕྱོགས་མི་སེར་གྱི་འཐུས་མི། ལྷོ་མཚམས་མི་སེར་གྱི་འཐུས་མི། ནུབ་ཕྱོགས་མི་སེར་གྱི་འཐུས་མི། དབུས་ཕྱོགས་མི་སེར་གྱི་ འཐུས་མི་དང་བཅས་པའི་ ཚོགས་འདུའི་སྙིང་བཅུད་ བློ་གྲོས་ཚོགས་སྡེ་ གཞི་བཙུགས་གནངནུག་།
རྒྱ་གར་དང་མཐུན་འབྲེལ།
རྒྱ་གར་གཞུང་གིས་ མགྲོན་བརྡ་ཕུལཝ་བཞིན་དུ་ མི་དབང་མངའ་བདག་རིན་པོ་ཆེ་དང་ མི་དབང་རྒྱལ་བཙུན་མཆོག་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༥༤ ལོར་ རྒྱལ་གར་གྱི་རྒྱལ་ས་ ལྡི་ལི་ལུ་ གཞུང་དོན་གཟིགས་སྐོར་གནང་པར་ བྱོན་ཡོདཔ་བཞིན་དུ་ རྒྱ་གར་གྱི་སྲིད་འཛིན་ རཱ་ཇེན་དྷ་ར་ པར་སཱད་དང་། སྲིད་འཛིན་འོག་མ་ རཱ་དྷ་ཀི་རིཤ་ན་གིས་གཙོས་པའི་ སྲིད་བློན་ནེ་རུ་དང་ གཞུང་གི་ཆེས་མཐོའི་འགོ་དཔོན་ཚུ་དང་ མཇལ་ཕྲད་མཛད་དེ་ རྒྱལ་ཁབ་ ༢ ཀྱི་བར་ན་ མཐུན་ལམ་རྒྱ་བསྐྱེད་དང་ དམ་ཟབ་མཛད་ཡོདཔ་ཨིན་པས།
དེ་བཟུམ་སྦེ་ མི་དབང་ཞབས་ལས་ མགྲོན་བརྡ་གནངམ་བཞིན་དུ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༥༨ ལོར་ རྒྱ་གར་གྱི་སྲིད་བློན་ ཇོ་ཝ་ཧཱ་ལཱལ་ ནེ་རུ་མཆོག་ སྲསམོ་ཨིན་དྷ་ར་ གཱན་དྷི་དང་བཅས་པ་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ གཞུང་དོན་གཟིགས་སྐོར་གནང་པར་ བྱོན་པའི་སྐབས་ལུ་ མགྲོན་སྐྱོང་གང་དྲག་མཛད་དེ་ མཐུན་ལམ་གྱི་ གཞི་འགྱམ་སྒྲིང་སྒྲིང་འབད་ བཙུགས་གནང་ནུག།
མི་སེར་གྱི་ སྐྱིད་སྡུག་དང་ ཁྲལ་འབུལ་བསྒྱུར་བཅོས།
སྤྱི་ལོ་ ༡༩༥༥ ལོར་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་ སྔར་སྲོལ་ཁྲལ་དང་ འུར་ལཱ་ལ་སོགས་པ་ཚུ་ མི་སེར་ལུ་ བརྡབ་གསིག་ཆེ་བའི་རིགས་ཚུ་ ག་ནི་ཡང་ རྒྱུག་མ་དགོ་པའི་ སྐྱིད་སྡུག་དགོངས་ཡངས་དང་ རྒྱུ་དངོས་ཀྱི་ཐོག་ལས་ ཁྲལ་འབུལ་གྱི་རིགས་ག་ར་ དངུལ་ཁྲལ་ལུ་ བསྒྱུར་བཅོས་མཛད་གནང་པའི་ཁར་ མི་དྲག་ཞན་དང་ རིགས་བརྒྱུད་ཀྱི་ དབྱེ་བ་ཕྱེ་སྲོལ་ཡོད་མི་ཚུ་ཡང་ ཆ་མེད་གནང་ཐོག་ལས་ བཟའ་བྲན་ཚུ་ ཚེ་གཡོག་ལས་གྲོལ་ཏེ་ མི་ཚེ་རང་དབང་འདྲ་མཉམ་ཐོག་ལུ་ འཚོ་སྐྱོང་འཐབ་ཆོག་པའི་ ཁེ་དབང་དང་ ས་ཞིང་གི་ སྐྱིད་སྡུག་ཚུ་གནང་སྟེ་ མི་སེར་ཚུ་ བདེ་བར་བཀོད་གནང་ནུག།
སྤྱི་ལོ་ ༡༩༥༧ ལོར་ མི་དབང་མངའ་བདག་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་ དཔོན་གཡོག་ ༡༥༠ དང་བཅས་པ་ ཤར་ཕྱོགས་རྫོང་ཁག་ཚུ་ནང་ གཟིགས་སྐོར་འགོ་དང་པ་ གནང་པར་བྱོན་ཡོདཔ་ད་ དེ་སྦེ་ གཟིགས་སྐོར་གནང་པར་ བྱོན་དགོ་པའི་ གནད་དོན་གཙོ་བོ་ར་ དང་པར་དུ་ མི་སེར་ཚུ་ལུ་ ཁྲལ་འཐུས་འུར་ལཱ་ལ་སོགས་པ་ཚུ་ རྫོང་ཁག་གཅིག་མཚུངས་ཡོད་མེད་ ཚུལ་བཞིན་དུ་ མཁྱེན་ཐབས་ལུ་དང་། གཉིས་པ་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་ སྔར་དང་མ་འདྲ་བའི་ ཡར་རྒྱས་གོང་འཕེལ་གྱི་ འཆར་གཞི་ཚུ་ གཞི་བཙུགས་གནང་ནིའི་དོན་ལས་ ས་རྒྱ་ཆེ་ཆུང་དང་ བྱ་སྟབས་བདེ་མིན་ཚུ་ གཟིགས་ཐབས་ལུ་ཨིན་པས།
ལོ་ལྔའི་གོང་འཕེལ་འཆར་གཞི།
མི་དབང་མངའ་བདག་རིན་པོ་ཆེ་ དཔལ་འཇིགས་མེད་རྡོ་རྗེ་དབང་ཕྱུག་མཆོག་གིས་ ལོ་ངོ་ལེ་ཤ་ཅིག་གི་རིང་ལུ་ ཉིན་མཚན་མེད་པར་ འཆར་གཞི་བརྩམས་གནང་པའི་ཤུལ་ལུ་ རྒྱ་གར་གཞུང་ལས་ རྒྱུ་སྦུང་ ༢ ཀྱི་ རོགས་རམ་བཞེས་ཐོག་ལས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༦༡ ལོར་ ལོ་ལྔའི་གོང་འཕེལ་འཆར་གཞི་དང་པ་ འགོ་བཙུགས་གནངམ་ད་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་ ཕྱི་གླིང་པའི་ སྐད་ཡིག་ཤེས་མི་ དག་པ་ཅིག་ལས་མེད་པའི་ཁར་ གོང་འཕེལ་ལས་རིམ་ནང་ ཉམས་མྱོང་ཅན་གྱི་ མི་སྟོབས་ཡང་མེདཔ་ལས་ གོང་འཕེལ་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ གཙོ་འཛིན་ལུ་ འབྲས་ལྗོངས་ལས་ བཱ་ན་ཨ་ཐིང་ཟེར་མི་ བསྐོ་བཞག་གནང་ཡོདཔ་ད་ ཡིག་ཚང་ནང་ ལཱ་འབད་མི་ཚུ་ཡང་ ཁྱིམ་མཚེས་རྒྱལ་ཁབ་ རྒྱ་གར་དང་ འབྲས་ལྗོངས་ཚུ་ལས་ ལས་མི་འཚོལ་ཏེ་ བཙུགས་ནི་དེ་གིས་ འབྲུག་མི་ཚུ་གིས་ རྒྱལ་ཁབ་འདི་ རྒྱ་གར་གྱི་འོག་ལུ་ བཙུགས་ནི་གི་ དཔའ་བཅམ་མས་ཟེར་བའི་ ཁ་བཏང་མི་ཡང་ ཐོན་ཡོདཔ་ཨིན་པས།
སྤ་རོ་ལུ་ གཞི་བཙུགས་གནང་མི་ གོང་འཕེལ་ལས་ཁུངས་ཀྱི་འོག་ལུ་ ཤེས་རིག་སྡེ་ཚན་དང་། གསོ་བའི་སྡེ་ཚན། སོ་ནམ་སྡེ་ཚན། སྒོ་ནོར་སྡེ་ཚན། ལམ་སེལ་སྡེ་ཚན། འགྲེམ་དང་ ལྕགས་འཕྲིན་ རླུང་འཕྲིན་སྡེ་ཚན། གློག་མེ་སྡེ་ཚན། ནགས་ཚལ་སྡེ་ཚན་ཚུ་ རིམ་པ་བཞིན་དུ་ གཞི་བཙུགས་གནང་ནུག།
ཤེས་རིག་སྡེ་ཚན།
རྒྱལ་ཁབ་གོང་འཕེལ་གྱི་རྩ་བ་ ཤེས་རིག་ཨིནམ་ལས་ ཤེས་རིག་ཡོན་ཏན་ རྒྱ་ཆེར་སྤེལ་ཐབས་ལུ་ རྒྱལ་ཁབ་མཐའ་དབུས་ག་རའི་ནང་ སློབ་གྲྭ་ཆེ་འབྲིང་ཆུང་ ༣ མང་རབས་ཅིག་ རིམ་པ་བཞིན་དུ་ གསར་བཙུགས་གནང་པའི་ཁར་ བསམ་རྩེ་ལུ་ སློབ་དཔོན་སློབ་སྦྱོང་སྤེལ་ཁང་ཚུ་ཡང་ གཞི་བཙུགས་གནང་པའི་ བཀའ་དྲིན་ལུ་བརྟེན་ཏེ་ ད་རེས་ནངས་པ་ གཞུང་སྒེར་ལས་སྡེ་ག་ར་ འབྲུག་མི་རང་རྐྱང་གིས་ ལག་ལེན་འཐབ་བཞིན་དུ་ཡོདཔ་ཨིན།
དེ་བཟུམ་སྦེ་ ནང་པའི་རིག་གཞུང་ཚུ་ཡང་ མི་ཉམས་གོང་འཕེལ་གྱི་དོན་ལས་ རིག་གཞུང་སློབ་གྲྭ་ཅིག་ དགོས་མཁོ་ཆེ་བའི་ གནད་ལུ་གཟིགས་ཏེ་ ཀ་ལི་ཕུ་ལས་ སྐྱབས་རྗེ་དིལ་མགོ་མཁྱེན་བརྩེ་རིན་པོ་ཆེ་ གདན་འདྲེན་ཞུ་ཐོག་ལས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༦༡ ལྕགས་གླང་ཟླཝ་ ༢ པའི་ནང་ ན་གཞོན་སློབ་ཕྲུག་ ༡༠༠ དང་བཅས་པའི་ རིག་གཞུང་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོ་ དབང་འདུས་རྩེར་ གསར་བཙུགས་གནང་ཡོད་རུང་ ས་སྒོ་དོགས་པ་ལུ་བརྟེན་ཏེ་ ཟླ་ངོ་ ༦ གི་རྒྱབ་ལས་ རང་ཟླ་ ༨ པར་ གསང་ཟབ་ཆོས་རྫོང་ནང་ སྤོ་བཤུད་མཛད་དེ་ འཆད་ཉན་དར་ཞིང་རྒྱས་བཞིན་དུ་ ལམ་སྲོལ་དང་ སྐད་ཡིག་མཐོ་རིམ་སློབ་གྲྭ་ཟེར་ ཕྱི་ནང་ཟུང་འབྲེལ་གྱི་ མཐོ་རིམ་སློབ་གྲྭ་ཅིག་ལུ་ མིང་གནས་བརྗེ་སོར་མཛད་པའི་ཁར་ སྤྱི་ལོ་ ༢༠༡༢ ལས་ ཀྲོང་གསར་སྟག་རྩེ་ལུ་ སྤོ་བཤུད་འབད་དེ་ཡོདཔ་ཨིན།
གསོ་བའི་སྡེ་ཚན།
རྒྱལ་ཁབ་ནང་ མི་མང་ཡོངས་ཀྱི་ འཕྲོད་བསྟེན་ལེགས་བཅོས་དེ་ མེད་ཐབས་མེད་པའི་ གནད་ལུ་གཟིགས་ཏེ་ འཕྲོན་བསྟེན་གོང་འཕེལ་གྱི་དོན་ལས་ རྒྱལ་ཁམས་མཐའ་དབུས་ག་རའི་ནང་ སྨན་ཁང་ཆེ་འབྲིང་ཆུང་ ༣ གསར་བཙུགས་དང་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་ སྨན་གཡོགམོ་ཚུ་གི་དོན་ལས་ ལཱ་གཡོག་དང་འབྲེལ་བའི་ སློབ་སྦྱོང་སྤེལ་ཁང་ གཞི་བཙུགས་དང་ དྲུང་འཚོའི་སློབ་སྦྱོང་འབད་བར་ ཕྱི་རྒྱལ་ཁག་ལུ་ བཏང་གནང་པའི་ཁར་ ནང་པའི་སྨན་བཅོས་དེ་ཡང་ གལ་ཆེཝ་ལས་ ནང་པའི་སྨན་ཁང་ དྲུང་འཚོའི་སློབ་སྦྱོང་འབད་མི་དང་བཅས་པ་ གསར་བཙུགས་མཛད་གནང་ནུག།
སོ་ནམ་སྡེ་ཚན།
སྔོན་དང་ཕུའི་དུས་ལས་རང་ འབྲུག་པ་མི་སེར་མང་ཤོས་ཅིག་ འཚོ་བ་སོ་ནམ་ས་ཞིང་ལུ་བརྟེན་ཏེ་ མི་ཚེ་སྐྱོང་ནི་དེ་གིས་ སོ་ནམ་ས་ཞིང་ལུ་ ཉེ་བར་མཁོ་བའི་ ཆུ་གཡུར་གསར་བཏོན་དང་ ལུད་ལ་སོགས་པ་ཚུ་ ལེགས་བཅོས་དང་ གོང་འཕེལ་གྱི་ཐོག་ལས་ འཐོན་བསྐྱེད་ཡར་རྒྱས་ བཏང་གནང་པའི་ཁར་ དངུལ་ཐོག་ལྡུམ་ར་ཚུ་ཡང་ སྔར་ཡོད་གོང་འཕེལ་དང་ སྔར་མེད་གསར་བཙུགས་མཛད་དེ་ མི་སེར་ལུ་ འོང་འབབ་ཡར་སེང་ཐོག་ལས་ དཔལ་འབྱོར་གོང་འཕེལ་ མཛད་གནང་ཡོདཔ་ཨིན་པས།
སྒོ་ནོར་སྡེ་ཚན།
རྒྱལ་ཁབ་ནང་ སྤྱིར་མི་སེར་ཡོངས་དང་ ལྷག་པར་དུ་ མི་སེར་གསུམ་ཆ་ ༡ གི་རྩིས་ འཚོ་བ་སྒོ་ནོར་ལུ་བརྟེན་ཏེ་ མི་ཚེ་སྐྱོང་ནི་དེ་གིས་ སྒོ་ནོར་སེམས་ཅན་ཚུ་ རྒྱུ་སྤུས་དང་ འཐོན་བསྐྱེད་ལེགས་ཤོམ་ བཟོ་ཐབས་ལུ་ ཕ་སོན་ བཀྲམ་སྤེལ་དང་ རྩྭ་འབྲོག་ཚུ་ གོང་འཕེལ་བཏང་སྟེ་ འོང་འབབ་ཡར་སེང་ མཛད་གནང་ནུག།
ལམ་སེལ་སྡེ་ཚན།
རྒྱ་ཁབ་ཡར་རྒྱས་གོང་འཕེལ་ལུ་ སྐྱེལ་འདྲེན་གྱི་ འཁོར་ལམ་ཚུ་ ག་ནི་བ་ གལ་ཆེ་བའི་ གནད་ལུ་གཟིགས་ཏེ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༦༠ ལས་ ནུབ་ཕྱོགས་རྫོང་ཁག་ཚུ་གི་དོན་ལུ་ ཕུན་ཚོགས་གླིང་ལས་དང་ ཤར་ཕྱོགས་རྫོང་ཁག་ཚུ་གི་དོན་ལུ་ བསམ་གྲུབ་ལྗོངས་མཁར་ལས་ དབུས་ཕྱོགས་རྫོང་ཁག་ཚུ་གི་དོན་ལུ་ དགེ་ལེགས་ཕུག་ལས་སྦེ་ རིམ་པ་བཞིན་དུ་ འཁོར་ལམ་བཏོན་གནང་པའི་ བཀྲིན་ལུ་བརྟེན་ཏེ་ ཧེ་མར་ ཟླ་ངོ་སྦེ་ ལམ་འགྱོ་དགོ་སར་ ད་རེས་ནངས་པ་ ཉིནམ་གཅིག་ལུ་ ལྷོད་ཚུགས་པའི་སྐོར་ལས་ མི་མང་ག་ར་གིས་ མཁྱེན་གསལ་ལྟར་དུ་ཨིནམ་ལས་ གསལ་བཤད་ཞུ་དགོ་པའི་ འོས་འབབ་མ་མཐོང་།
འགྲེམ་དང་ ལྕགས་འཕྲིན་ རླུང་འཕྲིན་སྡེ་ཚན།
རྒྱལ་ཁབ་ཕྱི་ནང་ ༢ ལུ་ ཡིག་རིགས་ཚུ་ སྐྱེལ་ལེན་གྱི་དོན་ལས་ ག་ནི་བ་ ཉེ་བར་མཁོ་བའི་ འགྲེམ་ཁང་དང་ ལྕགས་འཕྲིན་ རླུང་འཕྲིན་ཁང་ཚུ་ སྔར་མེད་གསར་བཙུགས་གནང་སྟེ་ རྒྱལ་ཁབ་ཕྱི་ནང་ ༢ ཀྱི་ནང་ ཡིག་འགྲུལ་གྱི་རིགས་ གལ་ཆེ་ཧད་དང་བསྟུན་ཏེ་ ལག་ལེན་འཐབ་ཆོགཔ་ མཛད་གནང་ནུག།
གློག་མེ་སྡེ་ཚན།
གློག་མེ་དེ་ སྡོད་ཁྱིམ་ནང་ ལག་ལེན་འཐབ་ནི་རྐྱངམ་ཅིག་མིན་པར་ བཟོ་གྲྭ་འཕྲུལ་ཁང་ གསར་བཙུགས་དང་ ཡར་རྒྱས་ཚུ་གི་དོན་ལུ་ཡང་ གལ་ཆེ་བའི་ གནད་ལུ་གཟིགས་ཏེ་ གསར་བཙུགས་གནང་ཡོདཔ་བཞིན་དུ་ ད་རེས་ནངས་པ་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་ གློག་ཤུགས་འཕྲུལ་ཁང་ ལེ་ཤ་ཅིག་ གཞི་བཙུགས་ཀྱིས་ གཞུང་སྒེར་གྱི་ བཟོ་གྲྭ་འཕྲུལ་ཁང་ མང་རབས་ཅིག་ གཞི་བཙུགས་ཀྱི་སྒོ་ལས་ འོང་འབབ་བཟོ་བའི་ཁར་ ཁྱིམ་མཚེས་རྒྱལ་ཁབ་ རྒྱ་གར་ལུ་ཡང་ ཕྱིར་ཚོང་འཐབ་ཐོག་ལས་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ འོང་འབབ་སྦོམ་ཤོས་ ཐོབ་མི་ཅིག་ལུ་ གྱུར་ཡོདཔ་ཨིན།
ནགས་ཚལ་སྡེ་ཚན།
འབྲུག་འདི་ དུས་དང་ཕུ་ལས་ར་ ཙན་དན་བཀོད་པའི་ལྗོངས་ཟེར་ སྔོ་ལྗང་དང་ལྡན་པའི་ རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ལུ་ བརྩི་འཇོག་གི་ཐོག་ལས་ འཛམ་གླིང་ནང་ མིང་གཏམ་ཅན་ཅིག་ཨིན་པའི་ཁར་ ནགས་ཚལ་གྱི་ ཤིང་ཚུ་ལུ་བརྟེན་ཏེ་ འོང་འབབ་སྦོམ་ བཟོ་ཚུགས་པའི་ ཐུགས་བཞེད་གནང་སྟེ་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་ བརྒྱ་ཆ་ ༧༠ ནགས་ཚལ་གྱིས་ རྒྱ་ཁྱབ་རང་འཇགས་ཐོག་ ཤིང་ཐེབས་ཐོན་མི་ཚུ་ ནང་འཁོད་ལག་ལེན་དང་ ཕྱིར་ཚོང་འཐབ་སྟེ་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ འོང་འབབ་ལུ་ ཕན་ཐབས་མཛད་ནུག།
ལྷན་ཁག་གསར་བཙུགས།
ཧེ་མར་ རྒྱལ་ཁབ་འདི་ནང་ ཞབས་དྲུང་རིན་པོ་ཆེ་གིས་ རྒྱལ་སྲིད་ཀྱི་གཙོ་འཛིན་ སྡེ་སྲིད་བསྐོས་གནང་ཡོད་རུང་ རྒྱལ་ཁབ་གྱི་ གདན་དོན་གལ་ཅན་ཚུ་ གྲོས་ཐག་བཅད་ནིའི་དོན་ལས་ གཞུང་བཀའ་བློན་དང་ གཞུང་མགྲོན་གཉེར་ གོང་སའི་གཟིམ་དཔོན་ སྤུངས་ཐང་རྫོང་དཔོན་ ཐིམ་ཕུ་རྫོང་དཔོན་ དབང་འདུས་རྫོང་དཔོན་ཚུ་ ལྷན་རྒྱས་ཀྱི་ གོ་གནས་ལུ་ བསྐོས་གནང་ཡོདཔ་མ་ཚད་ ཕྱོགས་ཀྱི་སྤྱི་བླ་ ༣ ཟེར་ ཀྲོང་གསར་དཔོན་སློབ་དང་ སྤ་རོ་དཔོན་སློབ་ དར་དཀར་དཔོན་སློབ་ ༣ ལུ་ཡང་ ལྷན་རྒྱས་ཀྱི་ གོ་གནས་གནང་ཡོད་རུང་ དེ་བསྒང་ བློན་ཆེན་དང་ བློན་པོ་ཟེར་བའི་ ལམ་ལུགས་མེདཔ་ཨིན་པས།
མི་དབང་མཆོག་གིས་ རྒྱལ་སྤྱིའི་ལམ་ལུགས་དང་འཁྲིལ་ཏེ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༦༨ ས་སྤྲེལ་ལོར་ ལྷན་ཁག་གི་ལམ་སྲོལ་ འགོ་དང་པ་ གསར་བཙུགས་གནང་པའི་སྐབས་ལུ། བསྟན་རྒྱས་ལྷན་ཁག་ཟེར་ བཟོ་གྲྭ་འཕྲུང་ཁང་དང་ ཚོང་འབྲེལ་ ནགས་ཚལ་ ས་གཏེར་ལ་སོགས་པའི་ ལས་ཁུངས་ཚུ་གི་ དབུ་ཁྲིད་ལུ་ སྤ་རོ་དཔོན་སློབ་ མི་དབང་རྒྱལ་སྲས་ རྣམ་རྒྱལ་དབང་ཕྱུག་མཆོག་ བསྟན་རྒྱས་བློན་པོའི་ གོ་གནས་ལུ་ བསྐོ་བཞག་མཛད་གནང་ནུག།
སྐྱིད་སྡུག་ལྷན་ཁག་ཟེར་ མི་སེར་གྱི་ སྐྱིད་སྡུག་དང་ རྫོང་ཁག་བདག་སྐྱོང་ ཁྲིམས་ལུགས་འཛིན་སྐྱོང་ རྒྱལ་གཞུང་འབྲུག་གི་འགག་སྡེ་ཚུ་གི་ དབུ་ཁྲིད་ལུ་ རྒྱལ་མགྲོན་གཏམ་ཞིང་རྒྱ་གར་ སྐྱིད་སྡུག་བློན་པོ་དང་། དངུལ་རྩིས་ལྷན་ཁག་ཟེར་ རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ འོང་འབབ་དང་ ཟད་འགྲོ་བདག་སྐྱོང་གི་ དབུ་ཁྲིད་ལུ་ རྒྱལ་རྩིས་ཁ་ལོ་བའི་ རྩིས་དཔོན་ཆོས་རྒྱལ་ དངུལ་རྩིས་བློན་པོ། གོང་འཕེལ་ལྷན་ཁག་ཟེར་ གོང་འཕེལ་ལས་ཁུངས་ཚུ་གི་ དབུ་ཁྲིད་ལུ་ གོང་འཕེལ་སྤྱི་ཁྱབ་ ཟླ་བ་ཚེ་རིང་ གོང་འཕེལ་བློན་པོའི་ གོ་གནས་ཐོག་ ལྷན་རྒྱས་ཀྱི་ ན་བཟའ་ལི་ཝང་གནང་ནུག།
སྤྱི་ལོ་ ༡༩༧༠ ལྕགས་ཁྱི་ལོར་ ལྷན་ཁག་རྒྱ་བསྐྱེད་ཐོག་ལས་ ཞབས་ཏོག་ལྷན་ཁག་ གཞི་བཙུགས་གནང་ཡོདཔ་བཞིན་དུ་ འགྲེམ་དང་ ལྕགས་འཕྲིན་ལས་ཁུངས་དང་ རླུང་འཕྲིན་ལས་ཁུངས་ མི་མང་སྐྱེལ་འདྲེན་ལས་ཁུངས་ཚུ་གི་ དབུ་ཁྲིད་ལུ་ མགྲོན་ཆུང་སངས་རྒྱས་དཔལ་འབྱོར་ ཞབས་ཏོག་བློན་པོ་སྦེ་ བསྐོས་གནང་པའི་ཁར་ ལྷོ་མཚམས་སྤྱི་ཁྱབ་ པདྨ་དབང་ཕྱུག་ལུ་ཡང་ ལྷན་རྒྱས་ཀྱི་ ན་བཟའ་ལི་ཝང་གནང་སྟེ་ རྒྱ་གར་ལུ་ འབྲུག་གི་སྐུ་ཚབ་སྦེ་ བསྐོ་བཞག་མཛད་ཡོདཔ་ད་ དེ་ལས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༧༢ ལོར་ ཕྱི་འབྲེལ་ལྷན་ཁག་ གསར་བཙུགས་ཀྱིས་ གོང་འཕེལ་བློན་པོ་ ཟླ་བ་ཚེ་རིང་དེ་ ཕྱི་འབྲེལ་བློན་པོར་ གནས་སོར་གནངཡོདཔ་ཨིན་པས།
ཁྲིམས་གཞུང་གསར་བརྩམས།
རྒྱལ་པོ་ལུ་མཁོ་བ་འབངས་དང་ འབངས་ལུ་མཁོ་བ་བདེ་སྐྱིད་ བདེ་སྐྱིད་ཀྱི་རྩ་བ་ཁྲིམས་ཟེར་ སླབ་དོ་བཟུམ་སྦེ་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ནང་ སྔོན་བྱོན་གོང་མ་ཚུ་གིས་ བརྩམས་གནང་པའི་ ཁྲིམས་ཡིག་ཆེན་མོ་དང་ བཅའ་ཁྲིམས་ཚུ་གི་ནང་ལས་ སྔར་སྲོལ་བཟང་པོའི་ཁྲིམས་ལུགས་ ཆོས་དང་མཐུན་མི་ཚུ་ སོར་བཞག་དང་ གཞུང་ཁྲིམས་ལ་སོགས་པའི་ ཉེས་ཁྲིམས་རྩུབ་དྲགས་ཚུ་ འཕྲི་བསྣོན་གྱིས་ རྒྱལ་སྤྱིའི་འགྲོ་ལུགས་དང་མཐུན་པའི་ ཁྲིམས་གཞུང་དོན་ཚན་ ༡༧ འབད་མི་ཅིག་ མི་དབང་རང་གིས་ གསར་བརྩམས་མཛད་དེ་ རྒྱལ་ཡོངས་ཚོགས་འདུ་ཆེན་མོར་ གནང་ཡོདཔ་བཞིན་དུ་ ཚོགས་འདུའི་ནང་ལས་ཡང་ ཞུ་དག་དང་ དབྱེ་ཞིབ་མཐིལ་ཕྱིན་ཐོག་ལུ་ དགའ་མགུ་སྤྲོ་ ༣ གྱི་སྒོ་ལས་ བཀའ་དྲིན་ཆེ་ལུགས་ཞུ་སྟེ་ ཆ་འཇོག་གྲུབ་ནུག།
སྤྱི་ལོ་ ༡༩༦༨ ས་སྤྲེལ་ལོར་ རྒྱལ་ས་ཐིམ་ཕུ་ལུ་ ཁྲིམས་ཁང་གོང་མ་ གཞི་བཙུགས་གནང་ཡོདཔ་བཞིན་དུ་ རྫོང་ཁག་ཁྲིམས་ཁང་ཚུ་ལས་ ཆགས་སྡང་ཕྱོགས་རིས་ཀྱི་ དབང་ལུ་ཐལ་ཏེ་ དྲང་ཁྲིམས་མ་ཐོབ་མི་ཚུ་ ཁྲིམས་ཁང་གོང་མའི་ནང་ མཐོ་གཏུགས་འབད་ཆོག་པའི་ཁར་ ཁྲིམས་ཁང་གོང་མའི་ནང་ལས་ཡང་ དྲང་ཁྲིམས་མ་ཐོབ་མི་ཚུ་ མི་དབང་མངའ་བདག་རིན་པོ་ཆེའི་ཞབས་སར་ མཐོ་གཏུགས་ཞུ་ཆོག་པའི་ བཀའ་དྲིན་བསྐྱངས་ནུག།
ཧེ་མར་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་ ཁྲིམས་གཞུང་དང་ ཁྲིམས་ཁང་ཟེར་མི་ ལོགས་སུ་མེད་པར་ མངའ་བདག་རྒྱལ་པོའི་ བཀའ་རྒྱ་དང་འཁྲིལ་ཏེ་ གྲོས་ཆོད་གནངམ་ཨིན་རུང་ མི་དབང་མཆོག་གིས་ ནམ་ཕུགས་མི་བཙན་ནི་དང་ མི་སེར་ལུ་ དྲང་བདེན་མི་འཐོབ་ནི་ཨིན་པའི་ ཐུགས་ཀྱི་ཚ་གྱང་བཞེས་ཏེ་ རྫོང་ཁག་རེ་ལུ་ ཁྲིམས་ཁང་རེ་ཡང་ གཞི་བཙུགས་གནང་ནུག།
རྒྱལ་བསྟན་བསྐྱར་གསོ།
མི་དབང་མཆོག་གིས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༦༢ ཆུ་སྟག་ལོར་ ཧེ་མའི་བཀྲ་ཤིས་ཆོས་རྫོང་དེ་ རྩ་བ་ལས་བཤུབས་ཏེ་ རྫོང་ནང་གི་ བཟོ་བཀོད་ཚུ་ བསྒྱུར་བཅོས་དང་ རྒྱ་བསྐྱེད་ཐོག་ལས་ རྟེན་དང་བརྟེན་པ་ ག་ནི་བ་ གཟི་བརྗིད་ཆེ་ཏོག་ཏོ་ གསར་བཞེངས་ཀྱིས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༦༩ ས་བྱ་ལོར་ རབ་གནས་མཛད་དེ་ ཆོས་སྲིད་ལུགས་ ༢ ཁ་ལོ་བསྒྱུར་བའི་ རྒྱལ་ས་ལྟེ་བ་ལུ་ མཛད་གནང་པའི་ཁར་ དགེ་འདུན་གྲྭ་ཚང་གི་ དབྱར་གྱི་བཞུགས་གནས་ཡང་ཨིན་པས།
ཧེ་མ་ བཀྲ་ཤིས་ཆོས་རྫོང་ལུ་ མེ་འཇིགས་བྱུང་པའི་བསྒང་ བཀའ་འགྱུར་གསེར་བྲིས་མ་ པོ་ཏི་ ༥༨ བཏོན་མ་ཚུགས་པར་ མེ་མཆོད་བཞེས་མི་དེ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༦༦ མེ་རྟ་ལས་ འགོ་བཙུགས་ཏེ་ ལོ་ངོ་ ༢ ཀྱི་ ནང་འཁོད་ལུ་ བསྐྱར་བཞེངས་མཛད་པའི་ འཕྲོ་མཐུད་དེ་ བསྟན་འགྱུར་གསེར་བྲིས་མ་ པོ་ཏི་ ༢༠༠ ཡང་ གསར་བཞེངས་མཛད་ནུག།
སྤྱི་ལོ་ ༡༩༦༧ ལོར་ རྟ་མགོ་ལུ་ སྒྲུབ་སྡེ་གསར་བཙུགས་གནང་པའི་ཁར་ ཕུན་ཚོགས་གླིང་དགོན་པར་ ལྷ་ཁང་རྟེན་དང་བརྟེན་པ་ གསར་བཞེངས་དང་། སྤྱི་ལོ་ ༡༩༦༨ ལོར་ སྟག་ཚང་གི་ རི་འགུ་ལུ་ ཟངས་མདོག་དཔལ་རིའི་ ཞིང་བཀོད་ལྷ་ཁང་ གསར་བཞེངས་མཛད་ཡོདཔ་ད་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༦༦ ལོར་ གཞལམ་སྒང་རྫོང་དང་ མོང་སྒར་རྫོང་ནང་ རབ་སྡེ་གསར་བཙུགས་དང་ གཞུང་དགེ་འདུན་གྲྭ་ཚང་ནང་ ཞལ་གྲངས་ ༨༠༠ ལས་ ༡༡༠༠ ལུ་ ཡར་སེང་གནང་ཡོདཔ་ཨིན་པས།
དེ་ལས་ གཞན་ཡང་ རྫོང་གཞིས་དང་ ལྷ་ཁང་དགོན་སྡེ་ མང་རབས་ཅིག་ བསྐྱར་གསོ་དང་ ནང་པའི་བཤད་གྲྭ་དང་ སྒྲུབ་གྲྭ་ཚུ་ ལེ་ཤ་ཅིག་ གཞི་བཙུགས་གནང་པའི་ཁར་ སངས་རྒྱས་སྟོང་སྐུ་དང་ མཐོང་གྲོལ་གསར་བཞེངས་ལ་སོགས་པ་ བསྟན་འགྲོར་སྨན་པའི་ ཕྱག་རྗེས་མང་རབས་ཅིག་ མཛད་གནང་མི་ཚུ་ བརྗོད་པར་དཀའ་བའི་ གནས་ལུ་གྱུར་ཏེ་ཡོདཔ་ཨིན།
རྒྱལ་ཡོངས་སྐད་ཡིག་ རྫོང་ཁ་གསར་བཏོད།
ཧེ་མར་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་ ཡིག་འགྲུལ་གྱི་རིགས་ག་ར་ ཆོས་སྐད་ཐོག་ལུ་ ལག་ལེན་འཐབ་སྲོལ་ཡོདཔ་ཨིན་རུང་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༧༡ ལོར་ འབྲུག་རྒྱལ་ཁབ་འདི་ འཛམ་གླིང་སྤྱི་ཚོགས་ནང་ འཐུས་མིའི་གྲངས་སུ་ འཛུལ་ཞུགས་མཛད་པའི་སྐབས་ལུ་ འབྲུག་གི་རྒྱལ་ཡོངས་སྐད་ཡིག་འདི་ རྫོང་ཁ་ཨིན་པའི་ ངོས་འཛིན་བྱུངམ་ལས་ མི་དབང་མངའ་བདག་རིན་པོ་ཆེ་མཆོག་གིས་ དེ་བསྒང་ ཤེས་རིག་སློབ་གྲྭ་ཁག་གི་ སློབ་དེབ་རྩོམ་སྒྲིག་པ་ བླམ་གནག་མདོག་ ཆེད་མངགས་ཀྱིས་ སྐུ་མདུན་ལུ་ བཙུགས་ཏེ་ སློབ་གྲྭའི་དཔེ་དེབ་ཚུ་ ཆོས་སྐད་མི་ཉམས་སོར་བཞག་ཐོག་ལུ་ རྫོང་ཁའི་ནང་ བྲིས་རྩོམ་འབད་དགོ་པའི་ བཀའ་རྒྱ་གནང་ནུག།
རྒྱ་གར་ལུ་ སམ་སྐྲི་ཏ་དང་ ཨིན་དྷུའི་སྐད་ཡིག་ ༢ ཤེས་བྱ་གོང་འོག་གི་ ལམ་སྲོལ་ཡོད་མི་དང་འཁྲིལ་ཏེ་ ཤེས་རིག་སློབ་དེབ་ཚུ་ཡང་ ཆོས་སྐད་ཀྱི་ ཡིག་སྡེབ་དང་ སུམ་རྟགས་ཚུ་ རང་འཇགས་ཐོག་ལུ་ རྫོང་ཁའི་བརྗོད་སྒྲ་དང་ རྩ་ལས་ར་ མ་མཐུན་མི་ དཔེར་ན་ སྐྲ་ལུ་ སྐྱ་དང་། དཔྲལ་བ་ལུ་ དཔྱལཝ། སྤྲ་ལུ་ སྤྱ་ལ་སོགས་པའི་ ར་བཏགས་ཡ་བཏགས་ལུ་དང་ ན་རོ་ཞབས་ཀྱུ་ལུ་ ཨ་ཙི་རེ་ བསྒྱུར་བཅོས་ཀྱིས་ རྫོང་ཁ་ཤེས་པ་ཅིན་ ཆོས་སྐད་ཡང་ ཧ་གོ་ཚུགས་པའི་ ཐབས་ཤེས་སྣ་ཚོགས་ཀྱི་སྒོ་ལས་ མི་ལོ་ ༡ ལྷགཔ་ཅིག་གི་རིང་ལུ་ ཞིབ་འཚོལ་མཛད་དེ་ ཤེས་རིག་རྩོམ་སྒྲིག་ཁང་གི་ རྩོམ་སྒྲིག་པ་ བླམ་བསྟན་འཛིན་འོད་ཟེར་རམ་ ཡོངས་གྲགས་ལུ་ བླམ་གནག་མདོག་དང་ རྩོམ་བྲིས་པ་ བླམ་པདྨ་ཚེ་དབང་རྣམ་ ༢ ཀྱིས་ རྫོང་ཁའི་གཞི་མ་ རྫོང་ཁའི་སྒྲ་བཤད་ཟེར་མི་ཅིག་ གསར་བརྩམས་མཛད་ནུག།
དེ་ལས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༧༢ ཀྱི་ ལོ་མཇུག་དང་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༧༣ གྱི་ལོ་འགོར་ གནམ་དགུན་གྱི་ སློབ་གྲྭའི་ངལ་གསོ་དང་འཁྲིལ་ཏེ་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་འཁོད་ཀྱི་ སློབ་གྲྭ་ཁག་གི་ འབྲུག་པའི་སློབ་དཔོན་ཚུ་ལུ་ རྫོང་ཁ་བྲིས་ཐངས་ཀྱི་ སྦྱོང་བརྡར་བྱིན་ཐོག་ལས་ སློབ་གྲྭ་ཁག་གི་ནང་ སློབ་སྟོན་འབད་ནི་ འགོ་བཙུགས་པའི་ཁར་ སློབ་དཔོན་ཚུ་གི་ ཤེས་ཚད་ཀྱི་ ཆོས་རྒྱུགས་ཚུ་ཡང་ འགོ་འདྲེན་འཐབ་སྟེ་ ཤེས་ཚད་དང་བསྟུན་པའི་ དངུལ་ཕོགས་ཀྱི་ ཐོབ་ཐངས་ཚུ་ཡང་ བཟོ་གནང་ནུག།
འབྲུག་གི་དམག་སྡེ།
འབྲུག་ལུ་ མི་དབང་འབྲུག་རྒྱལ་དང་པ་མཆོག་གིས་ དམག་སྡེའི་ལམ་སྲོལ་ གཞི་བཙུགས་གནང་མི་དེ་ མི་དབང་འབྲུག་རྒྱལ་ ༢ པ་མཆོག་གིས་ འཛམ་གླིང་དམག་ཆེན་ ༢ པའི་སྐབས་ལུ་ དམག་མི་ཡར་སེང་མཛད་དེ་ རྒྱལ་ཁབ་སྲུང་སྐྱོབ་ཀྱི་དོན་ལས་ ས་མཚམས་ཁག་ལུ་ བགོ་བཀྲམ་གནང་པའི་ཁར། སྤྱི་ལོ་ ༡༩༥༣ ལས་ མི་དབང་འབྲུག་རྒྱལ་ ༣ པ་མཆོག་གིས་ དམག་སྡེ་ཡར་རྒྱས་ བཏང་གནངམ་བཞིན་དུ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༥༨ དེ་ཅིག་ལས་ རྒྱ་ནག་གིས་ བོད་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་ནང་ བཙན་འཛུལ་གྱིས་ དྲག་གནོན་འབདཝ་ལས་ འབྲུག་ལུ་ཡང་ ས་སྲུང་གི་ བྱེལཝ་ཐོན་མིའི་ནང་ ཕན་ཐོགས་སྦོམ་ བྱུང་ཡོདཔ་མ་ཚད། སྤྱི་ལོ་ ༡༩༦༢ ལས་ རྒྱ་གར་དང་ རྒྱ་ནག་ ༢ ཀྱི་བར་ན་ དམག་འཁྲུགས་ལངས་པའི་སྐབས་ལུ་ཡང་ འབྲུག་ཤར་ཕྱོགས་ཁ་ཐུག་ལུ་ ས་སྲུང་གི་དོན་ལས་ བྱེལཝ་ལེ་ཤ་ཅིག་ འཐབ་དགོཔ་བྱུང་ནུག།
སྤྱི་ལོ་ ༡༩༥༨ ལུ་ བསྟན་སྲུང་དམག་སྡེ་ལས་ རྒྱལ་པོའི་སྐུ་སྲུང་དམག་སྡེ་ ལོགས་སུ་སྦེ་ བཙུགས་གནང་པའི་ཁར་ བསྟན་སྲུང་དམག་སྡེ་དེ་ཡང་ ལྕོགས་གྲུབ་ཅན་ བཟོ་ཐབས་ལུ་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༥༩ ལོར་ དབང་འདུས་ཕོ་བྲང་ལུ་ དྲག་པོའི་དམག་སྦྱོང་ལྟེ་བ་ གཞི་བཙུགས་གནང་ཡོདཔ་བཞིན་དུ་ དམག་སྦྱོང་ལྟེ་བའི་མིང་ལུ་ བསྟན་སྐྱོང་གླིང་ཟེར་ བཏགས་གནང་ཡོདཔ་ད་ དེ་ལས་ རྒྱལ་ཁབ་ནང་ སྤྱི་ཁྲིམས་བདག་འཛིན་འཐབ་ནི་དང་ འགེགས་སྲུང་ཚུ་གི་དོན་ལས་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༦༥ ལུ་ རྒྱལ་གཞུང་ཁྲིམས་སྲུང་འགག་སྡེ་ ལོགས་སུ་སྦེ་ གཞི་བཙུགས་གནང་ནུག།
མི་དབང་དགོངས་པ་རྫོགས་ཚུལ།
མི་དབང་མངའ་བདག་རིན་པོ་ཆེ་ དཔལ་འཇིགས་མེད་རྡོ་རྗེ་དབང་ཕྱུག་མཆོག་གིས་ མ་འོངས་མངོན་པར་གཟིགས་ཏེ་ གནམ་ལོ་ཆུ་བྱི་ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༧༢ སྤྱི་ཟླ་ ༥ པའི་ཚེས་ ༡༥ ལུ་ འབྲུག་བརྒྱུད་འཛིན་གྱི་ མི་དབང་རྒྱལ་སྲས་མཆོག་ ཕྱི་ལྟར་དུ་ ཀྲོང་གསར་དཔོན་སློབ་དང་ ནང་ལྟར་དུ་ རྒྱལ་ཚབ་ལུ་ བསྐོས་གནང་པའི་ ཁྲི་སྟོན་རྟེན་འབྲེལ་དེ་ཡང་ ཐིམ་ཕུ་དང་ ཀྲོང་གསར་གཉིས་ཆ་རའི་ནང་ ཕུན་སུམ་ཚོགས་ཏོག་ཏོ་སྦེ་ མཛད་གནང་ནུག།
མི་དབང་མཆོག་ ཀྲོང་གསར་ལས་ ཐིམ་ཕུར་ཕེབས་ཏེ་ སྐུ་རིམ་སྒྲུབ་ནི་གི་ ཞལ་བཀོད་གནང་སྟེ་ དགུང་ཞག་ ༡༠ བཞུགས་པའི་ཤུལ་ལུ་ མི་དབང་རྒྱལ་ཡུམ་ ཨ་ཞེ་ཕུན་ཚོགས་ཆོས་སྒྲོན་དང་ མི་དབང་རྒྱལ་སྲས་ ཀྲོང་གསར་དཔོན་སློབ། ཞབས་ཏོག་བློན་པོ་ སངས་རྒྱས་དཔལ་འབྱོར། ཕྱི་འབྲེལ་བློན་པོ་ ཟླ་བ་ཚེ་རིང་། རྒྱལ་པོའི་གཟིམས་དཔོན་ སངས་རྒྱས་བསྟན་འཛིན་ཚུ་གིས་ ཕྱག་ཞུ་སྟེ་ ཨཕ་རི་ཀའི་ས་གནས་ ན་ཡེ་རོ་བི་ཟེར་སར་ སྨན་བཅོས་གནང་པར་བྱོན་རུང་ སྨན་བཅོས་ཀྱིས་ ཕན་ཐོགས་མེད་པར་ ཆུ་ཁྱི་ཟླཝ་ ༦ པའི་ཚེས་ ༡༠ སྤྱི་ལོ་ ༡༩༧༢ སྤྱི་ཟླ་ ༧ པའི་ཚེས་ ༢༡ ལུ་ དགོངས་པ་ཆོས་དབྱིངས་ལུ་བསྡུ་བའི་ཚུལ་མཛད་ནུག།
མི་དབང་འཇིགས་མེད་རྡོ་རྗེ་དབང་ཕྱུག་མཆོག་གིས་ མི་ལོ་ ༢༠ གི་རིང་ལུ་ རྒྱལ་སྲིད་བསྐྱངས་ཏེ་ བཞུགས་པའི་སྐབས་ལུ་ རྒྱལ་ཁབ་རང་བཙན་དང་ མི་སེར་གྱི་སྐྱིད་སྡུག་ སངས་རྒྱས་ཀྱི་ བསྟན་པ་གོང་འཕེལ་ཚུ་ལུ་ བསམ་བརྗོད་ལས་འདས་པའི་ ཕྱག་རྗེས་བཟང་པོ་ རྒྱ་མཚོ་ལྟ་བུ་ལས་ ཆུ་ཐིག་ཙམ་ཅིག་ བཀོད་མི་འདི་གིས་ བློ་གསར་ན་གཞོན་ཚུ་ལུ་ ཕན་ཐོགས་འབྱུང་པའི་ རེ་བ་དང་ སྨོན་འདུན་ཡོད་ཟེར་ ཞུ་ནི་ཨིན།